گچبری در دوران اسلامی


با حمله اعراب به ایران دوره جدیدی در تاریخ صنعت این مرزبوم شروع می شود و پاره ای از هنر ها مدت های مدید چون دوران گذشته ادامه مییابد و عناصر اصلی فرهنگ ساسانی در چهار چوب فرهنگ اسلامی همچنان به کار خود ادامه میدهد. نیروهای اسلام با نفوذ به ایران هیچ نوع معماری و هنری را تولید نکردند زیرا اصلا هنر نداشتند ولی هنر و صنعت این مرزوبوم را به اقصی نقاط مناطق تحت تسلط خود بردند.هنر اسلامی بر اساس تعالیم و روش های قرآن و پیامبر شکل میگیرد و اثر خاصی بر هنر دیوار نگاری دوران بعد میگذارد و از آن حمله است وارد شدن خطوط در حواشی و کتیبه های مختلف در دیوار نگاری. هنرمندان کم کم تمام معیار های شرقی و غربی دوران پیش را تغییر داده تا دور از هر گونه ریا و تزویر باشد. و حتی در فرم نقاشی ،مجسمه سازی و معماری شهر ها و روستاها دست به خلاقیت زدند. با تحولی که هنر دیوار نگاری در دوران اسلامی به خود گرفت،کم کم طرح های سیمرغ،برگهای مو،گل و بوته و نقوش ختایی و اسلیمی نمودار گشت ابنیه عهد بنی امیه تحت نفوذ سبک بیزانس قرار گرفته بود، ابنیه بنی عباس از نظر تکنیک و مصالح و تزیینات کاملا ایرانی بود ، فقط طرح ابنیه مذهبی تقلیدی از طرح مسجد مدینه بود ، در عهد امویان ساختمان مسجد کوفه مرمت و تجدید بنا شد و المانهای معماری و طرح های گچبری به کار برده شده در این مسجد به سبک معماری اسلامی در ایران است که تحت تاثیر واقع شده و آمیزهای از هنر معماری اسلامی و هنر گچبری ساسانیان میباشد. در دوره عباسیان با استفاده از آجر در کارهای ساختمانی از پوشش گچی برای تزئین استفاده گردید و این دو ماده جای سنگ را در معماری شام گرفت در ایران از بهترین نمونه های سبک عباسی گچبری های مسجد جامع نائین را میتوان نام برد.

....